Pożar sadzy w kominie – jak rozpoznać i co robić?

Pożar sadzy w kominie to jedno z najbardziej niebezpiecznych zdarzeń, które może spotkać właścicieli domów ogrzewanych paliwem stałym. To sytuacja nagła, wymagająca natychmiastowej reakcji i znajomości właściwego postępowania.

Wielu właścicieli nie wie, jak rozpoznać zagrożenie ani czy za wybuch pożaru sadzy w kominie grozi mandat. Czytając dalej dowiesz się, jak wygląda taki pożar, jak go rozpoznać, a także co robić, aby zminimalizować zagrożenie dla życia i mienia.

Jak wygląda pożar sadzy w kominie?

Pożar sadzy powstaje, gdy nagromadzona w przewodzie kominowym sadza – łatwopalna substancja będąca produktem niepełnego spalania – zapala się w wyniku wysokiej temperatury. Z zewnątrz widoczne są:

• duże płomienie i gęsty, czarny dym wydobywające się z wylotu komina,
• iskry i żarzące się fragmenty sadzy wylatujące na dach.

W środku budynku pożar sadzy objawia się charakterystycznym hukiem przypominającym ryk samolotu, trzaskami i silnym zapachem spalenizny. Do objawów należą także wibracje w ścianach przyległych do komina, dym przedostający się przez nieszczelności do pomieszczeń oraz wyczuwalne silne ciepło wydobywające się z powierzchni komina.

Mogą pojawić się pęknięcia tynku w pobliżu komina wynikające z ekstremalnej temperatury.

Rozpoznanie i natychmiastowa reakcja na pożar sadzy

Wczesne rozpoznanie zagrożenia może uratować życie i mienie. Kluczowe symptomy to głośny huk lub ryk w kominie, trzaski, iskry i płomienie wydobywające się z wylotu, gęsty czarny dym, intensywny zapach spalenizny oraz silne ciepło z powierzchni komina. Gdy zauważysz te objawy, postępowanie musi być błyskawiczne.

Natychmiast zadzwoń pod numer 998 lub 112, podając dokładny adres. Następnie ewakuuj wszystkich domowników i zwierzęta z budynku – nie wracaj po rzeczy osobiste.

Jeśli jest to bezpieczne, zamknij drzwiczki paleniska i przepustnice powietrza, ale nie dolewaj wody do paleniska – może to spowodować gwałtowne parowanie i rozerwanie komina. Zamknij okna i drzwi w pomieszczeniu z kominkiem, aby ograniczyć dopływ tlenu, i czekaj na straż pożarną w bezpiecznej odległości od budynku.

Interwencja służb i obowiązkowe kroki po ugaszeniu pożaru

Strażacy oceniają stan komina i zasięg pożaru, wykorzystując specjalne kule gaśnicze wrzucane do komina od góry lub gaśnice proszkowe. Sprawdzają kamerą termowizyjną, czy ogień nie przeniósł się na elementy konstrukcyjne budynku. Akcja może trwać od kilkudziesięciu minut do kilku godzin.

Po ugaszeniu pożaru sadzy nie można od razu wrócić do użytkowania – konieczne jest obowiązkowe sprawdzenie komina przez kominiarza, często z użyciem kamery inspekcyjnej, aby ocenić, czy nie powstały pęknięcia lub inne uszkodzenia. W przypadku poważnych uszkodzeń może być konieczna naprawa lub przebudowa komina.

Konieczne jest także szczegółowe sprzątanie wnętrza budynku, gdyż sadza mogła przedostać się do pomieszczeń – w przypadku silnego zadymienia może być potrzebna pomoc profesjonalnej firmy sprzątającej.

Pożar sadzy w kominie – mandat i odpowiedzialność prawna

Za wybuch pożaru sadzy w kominie mandat jest jak najbardziej możliwy. Sankcje mogą obejmować:

• zaniedbanie obowiązkowych przeglądów i czyszczeń komina,
• brak aktualnej książki eksploatacji budynku,
• używanie niewłaściwego paliwa.

Mandat może wynieść od 500 do kilku tysięcy złotych, a w przypadku poważnych zaniedbań możliwe jest skierowanie sprawy do sądu. Dodatkowe koszty związane z interwencją straży mogą zostać obciążone właściciela, a jeśli pożar spowodował szkody u sąsiadów, możliwe jest obciążenie odszkodowaniem.

Najczęstsze przyczyny wybuchu pożaru sadzy, skuteczna prewencja i katalog błędów

Najczęstsze przyczyny pożaru sadzy to:

• nadmierne nagromadzenie sadzy przez brak regularnego czyszczenia komina,
• spalanie śmieci lub mokrego drewna,
• wady konstrukcyjne komina,
• nieszczelności w przewodzie.

Kluczem do bezpieczeństwa jest profilaktyka – regularne czyszczenie komina minimum raz w roku (dla węgla dwa razy), palenie tylko odpowiednim, suchym paliwem i coroczne przeglądy stanu technicznego.

Podczas pożaru absolutnie nie wolno gasić komina wodą z góry (może to spowodować eksplozję), wchodzić na dach, otwierać drzwiczek paleniska ani pozostawać w zadymionym pomieszczeniu. Po pożarze nie można palić w kominie bez zgody kominiarza, lekceważyć nawet drobnych pęknięć ani odkładać napraw na później. Zachowaj wszystkie dokumenty związane z naprawami – mogą być potrzebne dla ubezpieczyciela.

Pożar sadzy to poważne zagrożenie, ale przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa i regularnej konserwacji można go uniknąć. Pamiętaj – koszt regularnej konserwacji to ułamek strat, jakie może spowodować pożar sadzy.